05 Kalispell, MT & 06 Choteau, MT & 07 Helena, MT

De afgelopen dagen waren wiebelig, met bergen en dalen, letterlijk en figuurlijk. Laat ik beginnen met te melden dat ik t/m nu PRECIES 2.000 km heb gereden. Ik houd het dagelijks bij, in eerdergenoemde Excel-plan-sheet. En ook al rekent de auto in mijlen, mijn sheet rekent het mooi om naar kilometers. Bizar dat het ook echt precies die 2.000 km is. Ik ben nu 10 dagen onderweg, nog 20 te gaan. Ik had zelf gedacht uiteindelijk 4.000 km te zullen rijden, maar als dit zo doorgaat, kom ik wel richting de 6.000 km.

Voordat jullie een verslag per dag krijgen, hier nog een leuk lesje Engels. Ook ik heb dit namelijk geleerd deze reis.

Een ‘elk’ is een eland, maar een ‘moose’ is dat ook.

Een ‘buffalo’ is een bizon, maar een ‘bison’ is dat ook.

Het meervoud van ‘elk’ is ‘elk’. Dat het meervoud hetzelfde woord is al het enkelvoud, geldt ook voor ‘moose’, ‘deer’, ‘bison’, ‘fish’ en ‘sheep’. Als je er nog meer weet, dan hoor ik het graag!

WOENSDAG

Het voelt alweer heel lang geleden dat ik in Missoula was. Het zijn in ieder geval heel veel mijlen en bergen en weertypen geleden. En jullie zitten nog in spanning vanwege die cliffhanger in mijn vorige blog over wel of geen reservering voor Glacier National Park. Ik zal snel zijn… dat is gelukt! Stipt 8.00 uur logde ik in op de website. Kreeg al gelijk de melding dat de wachtrij te lang was en dat ik moest verversen. Maar daarna, hoppa, kon ik een reservering boeken. Wat een opluchting! Mijn host Laura was bijna net zo blij als ik, haha. Daarna heb ik de auto weer ingepakt en afscheid genomen van Laura.

Onderweg van MIssoula naar Kalispell, met prachtig zomers weer, had ik een paar stops gepland. Eentje ervan was het People’s Center in Polson, maar mijn host Laura vertelde me dat daar brand was geweest. Nu is er het Three Chiefs Culture Center in St. Ignatius. Ik heb er een film zitten kijken over hoe de Natives in deze streek behandeld zijn. Zij leefden van de bizons en die werden door de blanke Europeanen bijna uitgeroeid. Rond de eeuwwisselingen wilde een aantal Natives de bizons weer terugbrengen ten westen van de Rocky Mountains. Dat lukte, maar de Amerikaanse staat nam uiteindelijk de kudde onder dwang over. Tot op de dag van vandaag strijden de Natives voor het terugkrijgen van het beheer van de National Bison Range. Hoe meer ik te weten kom over de geschiedenis van de Natives, hoe bozer en verdrietiger ik word. Er is hen veel onrecht aangedaan. Er zijn inmiddels zoveel Europeanen hier (want dat zijn ze toch eigenlijk?), dat maar 3% van de bevolking Native is. Er moet toch een manier te vinden zijn, dat zij meer rechten en beheer krijgen? Zij zeggen zelf ‘we don’t own the land, we just live on it’. Die mindset hebben de Europeanen nooit begrepen. Het zet me enorm aan het denken over hoe ik in de wereld sta. Ik schaam me bijna om hier als blanke rond te reizen. Ik ben er nog niet over uit wat mijn rol is of kan zijn. Er was verder in St. Ignatius nog een ‘historic site’, omdat missionarissen daar ooit een kerk bouwden. Ik heb me er niet meer in verdiept en heb het als stil protest NIET meer bezocht. En oh ja… die brand in het People’s Center, die was dus aangestoken…

De route verder was mooi. Het ging door een hele brede vallei, met aan beide kanten hoge bergen. Bij een uitzichtpunt stopte ik even. Er zaten twee mannen, blank, op leeftijd. Eentje had een rode paraplu op, tegen de zon. Nogal opvallend stel dus. Ze hadden een soort rek met folders bij zich. Je mag één keer raden welke boodschap zij kwamen verkondigen, hahaha! Daarna ben ik in Polson naar een park bij het Flathead Lake gereden. Daar lekker zitten lunchen. En daarna via de oostkant van het meer verder naar het noorden. De weg ging af en toe vlak langs het water. Helaas NERGENS een plek om even te stoppen, niet eens voor snel een foto. Natuurlijk waren er wel hier en daar huizen met een privé steiger. Eenmaal in Kalispell kon ik gelijk inchecken in mijn hotel. De kamer was prima, weer lekker ouderwets met bruine meubels enzo. Ik ben daarna weer in de auto gestapt, om te gaan eten bij Chick-fil-A. Dat doet me altijd herinneren aan het Zuiden van de VS en mijn tijd met vrienden daar. Het is ook prima eten, een soort grote M, maar dan alleen met kip en alles van een stuk betere kwaliteit (warme wafelfriet bijvoorbeeld).

DONDERDAG

Donderdag, dat was een hele enerverende dag… Ik was er al achter gekomen dat Glacier National Park niet helemaal open was. Dus mijn euforie over het bemachtigen van de reservering was ietwat gematigd inmiddels. Ik kon dus wel het park IN, maar niet ERDOOR. Er lag op de Logan Pass nog te veel sneeuw. Als ik de west- en oostkant van de Going-to-the-Sun Road wilde zien, wat ik ook wilde dus, dan moest ik van West Glacier op en neer naar Avalanche Creek, dan over de 2 naar East Glacier en daar weer het park in bij St. Mary tot aan Jackson en weer terug East Glacier. Dat zou me netto een uur of 5 gaan kosten. Dus dan heb ik nog niet eens pauzes en korte wandelingen meegeteld. Ik vertrok dus al om half 8 uit mijn hotel.

In West Glacier ging ik eerst naar het Visitor Center. Daar kon je van parkrangers informatie krijgen over wat er te doen en te zien was. Ik kwam bij een minstens 80-jarige man uit. Hij vouwde langzaam een kaart open, pakte langzaam een gele markeerstift en vertelde (jawel) langzaam, maar zeer uitgebreid wat er wel en niet mogelijk was. Veel wist ik al wel, maar heb hem beleefd uit laten praten. Ik ging uiteindelijk weg met een kaart vol gele strepen, zwarte cirkels (hij had ook een watervaste zwarte stift) en afstanden in minuten erbij geschreven in joekelletters. Ik heb nog een nieuwe versie van die kaart gepakt, uit het zicht van die lieve ouwe knar, waar nog wel de woorden op te lezen waren.

Op weg het park in kwam ik er al snel achter dat de weg naar Avalanche Creek vrijwel geheel opengebroken was. Stof, gaten, kuilen, blubber en drempels… afwisselend was het zeker. (Mijn auto is inmiddels meer stoffig en onder de modder dan het oorspronkelijke glanzende zwart.) Maar het duurde 50 minuten om er te komen, in plaats van 25. Onderweg reed ik langs Lake McDonald. Dat was prachtig, net een spiegel, met de bergen erachter. Maar ik kon nergens stoppen voor een foto, reed in een soort trein van andere auto’s en alle uitzichtpunten waren afgesloten. In Avalanche Creek was het zoeken naar een parkeerplek. Dat lukte, al duurde het wel even. Naast mij parkeerden nog drie auto’s, met een stuk of 15 mensen. Ik werd direct uitgenodigd om met hen mee te wandelen. Dus dat deed ik! Het was maar een korte route, van een half uur. Maar het was heel mooi en ook nog eens heel gezellig. Ik heb een uitnodiging om hen in Kentucky op te komen zoeken! Daar ben ik nog niet geweest, maar zal het zeker weten onthouden. Terwijl we daar wandelden, hoorden we al onweer en terug bij de auto ging het wat regenen. Terwijl ik naar West Glacier reed, ging het ook waaien. Weg spiegeleffect op het meer… Ik kon gelukkig wel een paar keer stoppen bij mooie watervallen. Ik heb in West Glacier in de auto wat crackers gegeten en even met mijn moeder gebeld. Daarna reed ik de 2 op. Dat was best mooi, en het bleef ook wel droog. Onderweg heb ik even bij een wilde rivier en bij een trapachtige waterval gestopt. Toen ik bijna bij East Glacier was, dus de bergen uit, begon me het toch te onweren en stortregenen! Mijn ruitenwissers trokken het niet. Er was geen mogelijkheid om de auto aan de kant te zetten, dus ben maar voorzichtig doorgereden. Gelukkig deden andere auto’s dat ook. Je zou denken dat mijn auto’s door al die regen weer schoon is. Maar neen, daar zijn drie rondjes wasstraat voor nodig, minstens. De voorruit is inmiddels ontdaan van alle vliegresten.

Ik besloot om niet meer naar St. Mary in het noorden te rijden. Ik was kapot van al het autorijden en zag boven St. Mary de lucht zwart worden. Dus ook al zou ik daar de bergen weer in gaan, dan zou het heel, heel slecht weer zijn. Dus in plaats daarvan heb ik in Browning een museum van de Natives bezocht. Was best cool. Ze hadden heel veel kleding en gebruiksvoorwerpen, met goede uitleg. Mijn kamer was in East Glacier, dus ben weer teruggereden. Ik wist dat het in een soort hostel was, boven een bakkerij. Maar toen ik de gang in liep en het deurtje van mijn ‘kamer’ opende, brak ik. Ben op het krakkemikkige bed gaan zitten, keek naar de kartonnen muren, naar het vieze plafond en naar de deur die niet eens goed afsloot… en barstte in huilen uit. Het viel me opeens zo tegen allemaal. En ik wist dat ik hier niet zou kunnen slapen. Tel daarbij op dat de douches soort van pashokjes waren (gelukkig wel vrouwen apart van mannen). Ik heb de wifi gebruikt om via booking een andere kamer te vinden en heb daarna m’n spullen weer in de auto gezet. De gevonden kamer was in Choteau, nog 1,5 uur rijden naar het zuiden. Maar de recensies waren fantastisch, het was een echt Bed [e-38] Breakfast. Dus ik vond nieuwe energie om toch verder te rijden. Dit betekende wel dat ik niet meer naar Glacier zou gaan, ik was er ook wel even klaar mee. Het schijnt een van de mooiste nationale parken te zijn, maar voor mij was het allemaal even te veel pech en teleursteling. Ik ga nog naar Yellowstone en Grand Teton, dus genoeg natuur en bergen in het verschiet.

Die 1,5 uur naar Choteau was niet bepaald ontspannen. Ik kreeg nog een paar keer zo’n enorme hoosbui over me heen. Heb een tijdje in een dorpje stil gestaan tot de bui verder trok. Op de radio kreeg ik twee keer zo’n noodbericht over zwaar onweer en overstromingen. Dat klinkt net als een NL Alert op je telefoon. Ook heel prettig als je in je eentje door de wijde wereld van Montana rijdt, niet dus. Het landschap bestond uit glooiende graslanden, met amper bomen. Mooi groen, dat wel… en dat snap ik wel met al die regen. Ik denk dat er in de verte ook wel bergen waren, maar het kunnen ook donkere donderwolken geweest zijn, of een combinatie ervan. Ik was hoe dan ook ENORM opgelucht toen ik bij de B[e-38]B was. Ik werd ontvangen door allerliefste Sarah, met haar hond en kat. Ik kreeg een schattige kamer boven en had de badkamer voor mezelf. Het heeft me een flinke duit gekost, maar het was me elke cent waard!

VRIJDAG

Ik heb goed geslapen en kreeg een heerlijk ontbijt van Sarah. We hebben nog een tijdje zitten kletsen, waarbij haar hond steeds om knuffels kwam bedelen. Ook de kat heb ik nog even geaaid natuurlijk. Ben altijd blij als er huisdieren zijn! Bij vertrek kreeg ik nog een knuffel en zei Sarah ‘God bless you, safe travels, sweetheart’. Het zijn deze engeltjes van vrouwen, die ik tegen blijf komen en waar ik ontzettend dankbaar voor ben. Sarah’s vriendelijkheid zorgde ervoor dat mijn tranen van de dag ervoor een beetje vergeten waren.

Ik zag wel een beetje op tegen de rit. Het landschap was hetzelfde als gister, net als de donkere wolken om me heen. Gelukkig viel het met de regen mee en was ik redelijk vlot in Helena, al rond de lunch. Ik kon pas om 18.00 uur in mijn airbnb, dus moest me zien te vermaken. Na het boodschappen doen, heb ik geluncht bij de kathedraal van Helena. Ik had mijn stoel en koelbox in de schaduw gezet, want de zon scheen, joechei! Een meneer vroeg of er een race langs zou komen en of ik dan water uit ging delen. Ik ben wel een beetje een rare in de ogen van de Amerikanen, met mijn zelfvoorzienende lunch enzo, haha. Maar goed, deze meneer zei dat de kathedraal een soort kopie van die in Wenen is en dat een Belgische bisschop ‘m gewijd heeft. Ik lees net op internet dat ze in 1908 begonnen met de bouw en dat de eerste mis in 1914 was. Ik vond het raar om in zo’n kerk te zijn, die lang niet zo oud is als onze kerken. Alles is ook net te perfect en nieuw en met rare elektrische verlichting. Ook de teksten in de ramen en op de muren zijn in het Engels, waar die bij ons vaak in het Latijn zijn. Toen ik door het gangpad liep, viel het me op dat de vloer zo vlak is. En toen bedacht ik me, dat er dus ook geen graven in deze kerk zijn! Wat zullen de Amerikanen hun ogen uitkijken als zij een eeuwenoude Europese kathedraal bezoeken!

Aangezien het nog maar 14.00 uur was, moest ik nog 4 uur mezelf vermaken. Heb ergens een leuk straatje met ‘historische’ huisjes (lees: 1860) bekeken en een tijdje bij het meer gezeten. Het begon weer te onweren bij de bergen, maar regen kwam er niet. Toch was ik rond 17.00 uur het zitten ook wel weer zat en voor wandelen was het dan weet net te warm en plakkerig. Ben nog even naar de Hobby Lobby geweest voor meer kraaltjes, ssssst, maar ze waren nog steeds met 50% korting.

Mijn huidige airbnb is op een ranch, net buiten Helena. Ik zit nu op de veranda en kijk naar de stad. Ik kan zelfs de kathedraal zien! Rondom zijn allemaal bergen. Er zijn ook best wel wat wolken, maar het is mooi weer. Wel wat fris met m’n korte broek, en ik heb net een trui aangetrokken. De host heb ik nog niet gezien. Ze stuurde een bericht dat ze een ongeluk op haar werk heeft gehad en met pijnstillers in bed ligt. Ik heb de honden wel gehoord. Ik vermoed dat het er drie zijn. Eentje komt steeds even naar me kijken. Maar zodra ik wat zeg of beweeg, gaat ie jankend weer door het hondenluik naar binnen. Ik dacht dat mijn eigen hond een angsthaas is, maar deze is nog veel erger. Hij is tot nu toe op 1,5 meter afstand genaderd. Eens kijken of er nog progressie in zit de komende dagen. Ik blijf hier 2 nachten. Nog geen idee wat ik morgen ga doen. Misschien ga ik wel de ganse dag op deze veranda zitten lezen, of domweg naar het uitzicht staren. Ik weet wel dat ik straks op tijd in bed lig. Ik ben echt wel kapot van alle ervaringen de afgelopen dagen. En nu snel naar binnen, want die muggen vinden mijn blote benen ook heel interessant.

De foto’s zet ik straks weer op Facebook. Dank voor het lezen! Laat je nog een berichtje achter? Ik lees het zeker weten!